Wysoka kapitałochłonność start-upów to jedna z barier wprowadzania ich na innowacyjne rynki. Zyskanie finansowania jest kluczowym aspektem, jeśli projekt ma sprawnie i efektywnie eskalować. Jednym ze sposobów aby je uzyskać, jest wzięcie udziału w programach inkubacyjnych lub unijnych dofinansowaniach. Projekty oferujące wsparcie dla start-upów to chociażby program Polska Wschodnia czy nowa unijna perspektywa finansowa.
„Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce 2022” wykonany przez PARP informuje, że w 2020 roku powstało i rozpoczęło działalność 240 tys. przedsiębiorstw. Szacuje się, że do 2021 roku aktywnych na rynku było tylko 160 tys. z nich. Jak wskazuje cykliczny raport Fundacji Startup Poland – sytuacja finansowa start-upów z roku na rok się poprawia. Dane z 2021 roku mówią, że blisko 60 proc. badanych firm zwiększa swoje przychody rok do roku. W I półroczu ubiegłego roku 14 proc. start-upów osiągało przychody rzędu 200 tys.–1 mln zł, a 8 proc. – powyżej 1 mln zł. Najnowsza edycja raportu wskazuje, że w tym roku zdecydowana większość start-upów notuje wyższe wpływy niż przed rokiem. Tylko 7 proc. start-upów odnotowało spadek przychodów. Raport „Polskie Start-upy 2022” dosadnie pokazuje rolę finansowania zewnętrznego. Blisko 30 proc. korzysta z krajowych funduszy VC, natomiast 22 proc. – ze wsparcia aniołów biznesu.
Prognosis oraz Cadway-Automotive
Rozwój start-upów ze wsparciem finansowym jest dużo szybszy, dużo łatwiejszy, prostszy do zaplanowania. Na pewno wiele start-upów, praktycznie większość, które znam, zaczynało właśnie wraz z funduszami unijnymi. To rozwiązanie, które pomagało w szybki sposób wprowadzić produkt w życie, zaplanować poszczególne etapy i finalnie wytworzyć produkt, o którym się marzy
– mówi Joanna Konopko, członek zarządu firmy Prognosis.
Jeżeli się nie ma własnego kapitału w odpowiednim wymiarze, takie wsparcie dla start-upów jest kluczowe, ponieważ pozwala nabrać spółce rozpędu, pozwala na zakup podstawowego wyposażenia, podstawowych elementów, które wpłyną później na rozwój
– mówi Jakub Kocój, prezes i właściciel Cadway-Automotive.
Te dwa start-upy skorzystały z programu Platformy Startowe dla nowych pomysłów. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości od 2015 roku realizowała go w ramach Programu Polska Wschodnia (POPW). Zadaniem Platform jest wsparcie start-upów w rozwoju ich pomysłów. Dzielą się swoją wiedzą, doświadczeniem i z powodzeniem angażują w powstawanie nowych spółek na terenie województw Polski Wschodniej. Dzięki wsparciu z programu założono 1600 spółek, a 1500 ukończyło program inkubacji. Firmy, które pomyślnie zrealizowały projekt w ramach Platform Startowych i były gotowe do wejścia na rynek z produktem, mogły się ubiegać nawet o 1 mln zł na rozwój swojego biznesu w ramach konkursu „Rozwój start-upów w Polsce Wschodniej”.
Obie spółki są też dowodem na to, że odpowiednie finansowanie na początku działalności może rozpędzić biznes. Do tego stopnia, że w ciągu kilku najbliższych lat osiągnie on milionowe przychody. Spółka Prognosis otrzymała blisko 800 tys. zł z Funduszy Europejskich Programu Polska Wschodnia na wdrożenie modelu biznesowego oraz innowacyjnego systemu na rynek krajowy i zagraniczny. W 2020 roku przychody start-upu ze sprzedaży sięgnęły 1,7 mln zł. Z kolei firma Cadway-Automotive otrzymała ok. 777 tys. zł dofinansowania z POPW na utworzenie innowacyjnego w skali kraju biura konstrukcyjnego dla branży motoryzacyjnej. W 2021 roku osiągnęła 5,5 mln zł przychodów ze sprzedaży.
Startupy z różnorodnych sektorów
Wsparcie z Funduszy Europejskich na pewno pomogło nam zaplanować pracę, podzielić poszczególne role między członków zespołu, przypisać poszczególne zadania w czasie i oczekiwać konkretnych efektów w zamkniętym harmonogramie projektowym. Pozwoliło to na szybkie przejście z prac rozwojowych do sprzedaży produktu i zakończenia okresu testowego, co przełożyło się na wzrost przychodów, bo wraz z zakończeniem projektu mieliśmy gotowy produkt do wdrożenia u klientów końcowych
– mówi Joanna Konopko.
Prognosis zajmuje się kompleksowym systemem do optymalizacji kosztów dystrybucji energii, zarządzania kosztami i polityką energetyczną przedsiębiorstw. Stworzony przez firmę Mini Box pozwala na odczytanie z licznika energii wszystkich parametrów. Dodatkowo określa profili energetyczny, optymalizuje parametry i opracowywuje dokładne rekomendacje dla każdego klienta. Projekt powstał w 2016 roku jako jeden z pięciu start-upów zakwalifikowanych do programu finansowania Platformy Startowe dla Nowych Pomysłów Hub of Talents. Następnie został inkubowany w Parku Naukowo-Technologicznym Polska–Wschód w Suwałkach. Dziś cieszy się ponad 300 klientami w całej Polsce.
Z Funduszy Europejskich zakupiliśmy licencję oprogramowania niezbędnego do projektowania samochodów oraz hardware, czyli sprzęt, komputery, monitory, dyski twarde, drukarki. Rozbudowaliśmy zespół. Dzięki Platformom Startowym zyskaliśmy renomę i dzięki temu firma zaczęła się szybciej rozwijać, zaczęliśmy pozyskiwać nowe projekty i zdobyliśmy pozycję na rynku
– mówi właściciel Cadway-Automotive.
Ta firma zajmuje się projektowaniem elementów pojazdów samochodowych na bazie lekkich materiałów kompozytowych. W tym nadwozi, wnętrz i podwozi oraz integracją napędów elektrycznych i baterii trakcyjnych.
W pierwszym etapie, gdy jeszcze byliśmy na etapie inkubacyjnym, otrzymaliśmy bardzo dużo wsparcia merytorycznego z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej, obsługi podatkowej, prezentacji, co pozwoliło na przeskoczenie tego etapu inwestycji trochę łagodniej i przejście od razu do płynnego działania
– dodaje Jakub Kocój.
Plantalux rewolucjonizuje rynek farm wielkopowierzchniowych!
Następnym przykładem zyskownego, finansowanego start-upu, który prężnie się rozwija dzięki dofinansowaniu z POPW, to Plantalux z podlubelskiej Konopnicy. Przedsiębiorstwo obsługuje przede wszystkim wielkopowierzchniowe szklarnie. Konieczne jest tam doświetlanie upraw, by mogły one funkcjonować przez cały rok. Funkcjonuje również w dynamicznie rozwijającym się sektorze indoor farmingu. Przybiera postać farm wertykalnych, oraz przemysłu upraw w środowisku ściśle kontrolowanym, bez dostępu do światła słonecznego.
Efekty wsparcia, które uzyskaliśmy, są bardzo wymierne. Branża, w której operujemy, jest bardzo kapitałochłonna i wymaga wiele czasu na prowadzenie badań. Gdyby nie Platformy Startowe, nie byłoby nas stać na stworzenie biznesu, w którym działamy. Stworzyliśmy własne centrum badań i rozwoju do uprawy roślin w systemie indoor, czyli bez dostępu światła zewnętrznego. Posiadamy własne, w pełni wyposażone laboratorium fotometryczne, gdzie możemy badać każdy aspekt oświetlenia przed wprowadzeniem go na rynek. Rozbudowujemy nasz zakład produkcyjny tak, aby sprostać coraz większym zamówieniom. Czy to z Polski, krajów Azji, czy Ameryki Południowej
– mówi Rafał Lachowski, współzałożyciel firmy Plantalux.
Przedsiębiorstwo otrzymało ponad 793 tys. zł dofinansowania z Funduszy Europejskich. Start-up miał na celu rozpoczęcie produkcji oraz wprowadzenie na rynek upraw oświetleniowych przeznaczonych do doświetlania roślin. Między innymi są to warzywa, owoce i kwiaty w szklarniach. Zakładał on także stworzenie aplikacji do sterowania oświetleniem, zintegrowanej z zewnętrznymi czujnikami (temperatury, wilgotności, nasłonecznienia oraz dwutlenku węgla) w jeden spójny system. W 2020 roku spółka osiągnęła przychody ze sprzedaży w wysokości niemal 7,5 mln zł.
Szansa dla start-upów!
W moim odczuciu jest wystarczająco duże wsparcie dla start-upów oraz firm technologicznych, które są we wczesnej fazie rozwoju. My korzystaliśmy z programów od samego założenia firmy, były to Platformy Startowe w Polsce Wschodniej, ale korzystaliśmy również z programów PARP-u na ekspansję zagraniczną
– mówi Rafał Lachowski.
W zatwierdzonych przez Komisję Europejską programach w perspektywie unijnej na lata 2021–2027, wsparcie dla start-upów będzie kontynuowane. Konkurs ruszy w II kwartale 2023 roku. Program będzie obejmował min. wsparcie w pracach nad rozwojem pomysłu biznesowego. W tym testowanie i weryfikowanie pomysłów aż do przygotowania odpowiedniego modelu biznesowego. Firmy gotowe do wejścia na rynek z nowym produktem będą mogły uzyskać wsparcie na rozwój swojej działalności w makroregionie.
Źródło: Agencja Informacyjna Newseria