Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) przeznaczy 220 mln zł na innowacje w dziedzinie gospodarki wodnej i żeglugi śródlądowej w ramach swojego drugiego konkursu ogłoszonego w Rządowym Programie Strategicznym HYDROSTRATEG. W okresie od 31 lipca do 31 października 2023 roku NCBR będzie przyjmować wnioski od konsorcjów, które składają się z jednostek naukowych, przedsiębiorstw lub innych podmiotów. Celem konkursu jest rozwój innowacyjnych rozwiązań, które przyczynią się do poprawy efektywności wykorzystania zasobów wodnych w Polsce.
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) podkreśla, że wprowadzenie nowych rozwiązań mających na celu poprawę efektywności wykorzystania i zarządzania zasobami wodnymi jest jednym z głównych wyzwań rozwojowych w Polsce. W związku z tym, NCBR inwestuje w opracowanie niezbędnych narzędzi i systemów, uwzględniając kluczowe potrzeby w tej dziedzinie. Jacek Orzeł, pełniący obowiązki dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, wyraża przekonanie, że innowatorzy z entuzjazmem zaangażują się w te prace, podobnie jak miało to miejsce w przypadku pierwszego konkursu HYDROSTRATEG.
Wyzwania gospodarki wodnej: II konkurs HYDROSTRATEG w Polsce
Problemy polskiej gospodarki wodnej są rozległe i naglące, dlatego cała nadzieja w nowych rozwiązaniach. Główne bolączki to niedostateczna lub zbyt duża ilość wody, a także jej bardzo zła jakość. Dlatego II konkurs adresuje trzy kluczowe obszary badawcze wskazane w Programie HYDROSTRATEG. Są to: woda w środowisku (obejmujący bioróżnorodność i bioproduktywność), woda w mieście oraz żegluga śródlądowa.
W pierwszym z nich zadanie będzie polegało na opracowaniu i wdrożeniu systemów ograniczających ilość zanieczyszczeń w wodach powierzchniowych wraz z systemem monitorowania parametrów jakości środowiska wodnego wywołanych wzrostem retencji. W obszarze „Woda w mieście” do rozwiązania wskazano problemy dotyczące retencji w systemach kanalizacji ogólnospławnej bądź retencji w sieciach kanalizacji deszczowej. Dofinansowanie w obszarze „Żegluga śródlądowa” można zaś uzyskać na projekt demonstratora zagospodarowania obszarów wodnych i przywodnych lub projekt w postaci demonstratora polegający na zaplanowaniu węzła wodnego w konkretnym mieście leżącym nad drogą wodną o szczególnym znaczeniu transportowym.
Oczekiwane efekty II konkursu HYDROSTRATEG
Jak tłumaczy profesor uczelni dr hab. inż. Piotr Sulikowski z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, przewodniczący Komitetu Sterującego Rządowego Programu Strategicznego HYDROSTRATEG „Innowacje dla gospodarki wodnej i żeglugi śródlądowej”, opracowanie i wdrożenie nowatorskich rozwiązań w ramach Programu będzie odpowiedzią na istotne problemy praktyki w obszarach związanych z wodą. Powinno to prowadzić do zapewnienia odpowiedniej ilości wody wysokiej jakości, ograniczenia skutków susz i powodzi, a także być siłą napędową dla rozwoju żeglugi śródlądowej jako bezpiecznego i relatywnie niskoemisyjnego elementu systemu transportu. W przekonaniu eksperta, szczególną rolę odegrają tu systemy automatycznego monitoringu, modelowania i sterowania w czasie rzeczywistym, szczególnie z wykorzystaniem dużych, różnorodnych zbiorów danych i sztucznej inteligencji.
Kto skorzysta z wyników projektów, które zostaną wybrane w II konkursie HYDROSTRATEG?
Woda to jeden z najważniejszych zasobów, niestety mocno narażony na obserwowane od lat zmiany klimatyczne. Oczekuję, że wyniki projektów w konkursie przyczynią się m.in. do wzrostu bezpieczeństwa wodnego, powodziowego oraz zrównoważonego rozwoju obszarów wodnych i przywodnych. Powinno to wpłynąć na wzrost znaczenia planowania przestrzennego tych obszarów, jak i na bieżącą poprawę komfortu życia dzięki adaptacji do zmian klimatu pod kątem kształtowania tzw. inteligentnych błękitno-zielonych miast (ang. smart blue-green city). Skorzystają na tym wszyscy – ludzie i środowisko naturalne
– wskazuje prof. Piotr Sulikowski.
Wyzwania, zasady aplikowania i wysokość dofinansowania
Nabór wniosków w II konkursie HYDROSTRATEG będzie prowadzony za pośrednictwem systemu elektronicznego LSI od 31 lipca do 31 października br., w ostatnim dniu naboru do godz. 16:00.
Pula środków przewidziana na konkurs to 220 mln zł. Dofinansowanie można uzyskać na badania podstawowe, badania przemysłowe, eksperymentalne prace rozwojowe (obligatoryjne w projekcie) oraz prace przedwdrożeniowe. O granty wnioskują konsorcja, w skład których wchodzą jednostki naukowe, przedsiębiorcy lub inne podmioty. W konsorcjum, złożonym z nie więcej niż 5 podmiotów, powinno się znaleźć co najmniej jedno przedsiębiorstwo i co najmniej jedna jednostka naukowa.
Zapytany, dlaczego tak dużą wagę przywiązuje się w Programie HYDROSTRATEG do tego, żeby projekty realizowały nie pojedyncze ośrodki, ale konsorcja, prof. Sulikowski wyjaśnia:
Problemy rozwiązywane w HYDROSTRATEGU zwykle są transdyscyplinarne, dlatego niezbędne jest sprawne poruszanie się w różnych obszarach wiedzy i komplementarne doświadczenie, co wymaga zbudowania właściwego konsorcjum. Takiego, które podejdzie do problemów wody holistycznie i zapewni realną koncepcję wdrożenia wyników do praktyki gospodarczej. W konsorcjach projektowych mile widziane są nie tylko jednostki naukowe i przedsiębiorstwa, ale także inne podmioty, w tym jednostki samorządowe. Dzięki temu dodatkowym efektem Programu ma być integracja najlepszych zespołów z różnych środowisk wokół zagadnień kluczowych dla rozwoju gospodarki wodnej Polski
– mówi przewodniczący Komitetu Sterującego.
Wysokość dofinansowania, sięgającą nawet do 100% kosztów kwalifikowalnych, a także pozostałe zasady aplikowania w II konkursie HYDROSTRATEG szczegółowo określa Regulamin konkursu. Szczegółowe informacje na temat II konkursu HYDROSTRATEG znajdują się na stronie NCBR.