NCBR ogłasza I konkurs NUTRITECH dla ulepszenia jakości żywienia

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) ogłosiło I konkurs w ramach Programu rządowego NUTRITECH – żywienie w świetle wyzwań poprawy dobrostanu społeczeństwa oraz zmian klimatu. Do zdobycia są granty np. na opracowanie nowoczesnych rozwiązań żywieniowych stanowiących podstawę zdrowej diety. Kolejne z nich oferowane są za opracowanie rozwiązań istotnych w leczeniu i profilaktyce chorób, w tym chorób cywilizacyjnych. Pula środków do dyspozycji w ramach dofinansowania wynosi 100 mln zł. 

Jaki cel ma program NUTRITECH?

Głównym celem programu NUTRITECH jest zwiększenie dostępności produktów i rozwiązań w zakresie prawidłowego żywienia. Szacuje się, że cel zostanie osiągnięty do 2030 roku. A wszystko za sprawą wdrożenia wyników prac badawczo-rozwojowych, pamiętając o zasadach zrównoważonego rozwoju. Konkurs powstał, by zapewnić społeczeństwu dostęp do zdrowej żywności.

Konkurs jest odpowiedzią na jedno z ważnych wyzwań naszych czasów: zapewnienie ludziom dostępu do zdrowej żywności. Zdrowej nie tylko pod względem zagwarantowania jej wysokiej jakości i sposobu produkcji przyjaznego dla środowiska, ale także aktywnie służącej poprawie zdrowia i chroniącej nas wszystkich przed epidemią chorób dietozależnych.

– mówi dr Remigiusz Kopoczek, p.o. dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Opracowane przez polskie startupy produkty, technologie czy usługi będą mogły służyć zwiększeniu przewagi konkurencyjnej naszego kraju w ważnym segmencie rynku. Polska już teraz jest uznawana za wprowadzającą na rynek wiodące produkty z branży NUTRITECH. Teraz jest szansa na kolejne zwiększenie jej pozycji stawiając na żywność prozdrowotną. Program NUTRITECH zakłada wdrożenie opracowanych rozwiązań, takich jak produkty prozdrowotne, plany żywieniowe, procesy, technologie i usługi towarzyszące. Wszystko to pomoże zmniejszyć ryzyko występowania przewlekłych chorób niezakaźnych, w tym chorób dietozależnych. Rozwiązania te mają również służyć prawidłowemu żywieniu i mają znaczenie profilaktyczne. Istnieje również druga opcja dla rozwiązań – spersonalizowane diety, produkty prozdrowotne i narzędzia wspomagające. Opcja ta będzie skierowana do osób już zmagających się z takimi chorobami. Trzecim celem programu jest zainspirowanie rynku do stosowania zasad zrównoważonego rozwoju w procesie produkcji i dystrybucji żywności prozdrowotnej.

Obszary programu NUTRITECH

W te założenia wpisuje się zakres tematyczny I konkursu NUTRITECH, który obejmuje trzy obszary:

I. NUTRIGENOMIKA I BIOMEDYCYNA JAKO NARZĘDZIE WSPIERAJĄCE WALKĘ Z  PRZEWLEKŁYMI CHOROBAMI NIEZAKAŹNYMI, M.IN. CHOROBAMI DIETOZALEŻNYMI

Do konkursu NCBR można składać projekty, w których efekcie powstaną innowacyjne produkty. Obranym w tym zakresie celem jest prawidłowe odżywianie osób chorych, zdrowych oraz z predyspozycjami do wystąpienia tzw. chorób cywilizacyjnych. Wszystko za sprawą odpowiedniej wiedzy z zakresu medycyny, dietetyki, nutrigenomiki i biomedycyny. Ponadto produkty te powinny być przystępne cenowo dla przeciętnego obywatela.

Indywidualny dobór żywienia oraz personalizowanie dietetyki bazujące zarówno na dostępnej i ugruntowanej wiedzy, jak i  na najnowszych osiągnięciach naukowych mogą wpływać w istotnym stopniu na stan zdrowia i leczenie wielu schorzeń. Zastosowanie odpowiedniej diety jeszcze przed wystąpieniem objawów chorobowych może zapewnić wiele lat życia w dobrym zdrowiu i znaczne obniżenie potencjalnych kosztów leczenia.

– zwraca uwagę dr Adam Dawidziuk, ekspert operacyjny ds. medycyny i biotechnologii medycznej w Dziale Zarządzania Ekspertami NCBR.

Do zadań innowatorów należy przede wszystkim:

• Opracowanie innowacyjnych rozwiązań dietetycznych bazujących na badaniach biomedycznych.
• Wiarygodne i oparte na faktach naukowych narzędzia pozwalające na opracowanie jednostkowych planów żywieniowych.
• Rozwiązania technologiczne wykorzystujące podstawy molekularne chorób dietozależnych.
• Produkty wykorzystujące różnice metaboliczne uwarunkowane genetycznie oraz środowiskowo, jako składnik indywidualnych planów żywieniowych wpływających na zmniejszenie częstości chorób cywilizacyjnych.

II. ŻYWNOŚĆ W LECZENIU I ZAPOBIEGANIU CHOROBOM

Projekty zgłaszane w ramach tego obszaru powinny się zakończyć opracowaniem innowacyjnych produktów i rozwiązań technologicznych. Mają one wspomagać leczenie chorób m.in. cywilizacyjnych i pozwalać na skuteczne zapobieganie określonym schorzeniom. Cel ten można osiągnąć przy wykorzystaniu wiedzy praktycznej z dziedzin dietetyki, medycyny i genetyki.

W przypadku wielu chorób odpowiednia dieta może w znaczący sposób wpłynąć na stan zdrowia pacjentów oraz na rekonwalescencję. Dotyczy to nie tylko osób z nietolerancjami pokarmowymi jak celiakia, ale również przypadków, gdy dieta znacząco wpływa na stan zdrowia, lecz nie jest związana bezpośrednio z objawami chorobowymi, np. żywienie w leczeniu chorób endokrynologicznych.

– tłumaczy dr Adam Dawidziuk.

Konieczne jest zatem przeprowadzanie szczegółowych badań nad jednoznacznymi, wiarygodnymi i jednocześnie możliwymi do zastosowania przemysłowego i społecznego rozwiązaniami dotyczącymi żywności i żywienia człowieka.  Ważne, by było ono spersonalizowane i możliwe do wykorzystania w leczeniu osób w różnym wieku i dotkniętych różnymi schorzeniami. Co więcej, powinno pozwalać na skuteczne zapobieganie tym chorobom. Zagadnienia, które mogą stać się przedmiotem projektów:

• Nowoczesne rozwiązania żywieniowe.
• Innowacyjne dostępne cenowo produkty żywieniowe.
• Zastosowanie innowacyjnych rozwiązań w zakresie żywności funkcjonalnej we wspomaganiu leczenia chorób.
• Rozwiązania pozwalające na poprawę stanu zdrowia poprzez wzbogacenie diety w substancje bioaktywne.
• Nowoczesne produkty oparte o różnorodne kompozycje bioaktywnych substancji pochodzenia naturalnego.

III. ASPEKTY TECHNOLOGICZNE I GOSPODARCZE PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA

Ostatni obszar tematyczny jest odpowiedzią na wyzwania klimatyczne, podnoszone m.in. w strategii Europejskiego Zielonego Ładu i dokumentach rządowych. Zespoły projektowe dla opracowania innowacyjnych produktów pełnowartościowej i wysokiej jakości żywności będą musiały wykorzystać wiedzę praktyczną. Celem jest zastosowanie produkcji niskoemisyjnej, przyjaznej środowisku, energooszczędnej i bezodpadowej. Eksperci dostrzegają konieczność prowadzenia badań, których efekty pozwolą na wdrażanie koncepcji gospodarki obiegu zamkniętego oraz zmniejszenie użycia szkodliwych substancji w produkcji żywności. To jednak nie wszystko. Program stawia na redukcję odpadów organicznych i nieorganicznych w całym łańcuchu wytwarzania żywności o wysokiej wartości odżywczej czy też alternatywne pozyskiwanie białka. Z jakimi problemami zmierzą się zespoły projektowe?

• Powrót do natury – opracowanie rozwiązań pozwalających na zmniejszanie ilości dodatków do żywności.
• Opracowanie innowacyjnych produktów i rozwiązań dotyczących prawidłowego żywienia przy użyciu alternatywnych źródeł białka.
• Opracowanie innowacyjnych technologii do produkcji żywności prozdrowotnej, dostępnej cenowo.
• Rozwiązania dotyczące gospodarki obiegu zamkniętego w produkcji zdrowej żywności.
• Rozwiązania umożliwiające weryfikację autentyczności pochodzenia żywności ekologicznej i funkcjonalnej.
• Narzędzia pozwalające na kontrolę jakości żywności poprzez analizę mikrobiomu.

Co istotne, ze wszystkich obszarów tematycznych I konkursu NUTRITECH wykluczone są badania nad opracowaniem i stosowaniem suplementów diety.

Dla kogo program NUTRITECH?

To idealna szansa dla przedsiębiorstw, ich konsorcjów oraz konsorcjów przemysłowo-naukowych. Wymaga się od nich, by projekty obejmowały badania przemysłowe, eksperymentalne prace rozwojowe oraz prace przedwdrożeniowe. Wysokość dofinansowania dla poszczególnych projektów zawiera się w przedziale 1-10 mln zł.  a jego poziom w odniesieniu do poszczególnych typów wnioskodawców i rodzajów prac B+R określa Regulamin konkursu. Maksymalny okres realizacji projektów wynosi 2 lata. Program NUTRITECH to idealna szansa rozwoju dla uczelni wyższych, instytutów czy centrów badawczych. To jednak nie wszystko. Program może stać się świetnym wyzwaniem dla twórców rozwiązań z branży IT oraz technologii proekologicznych. Projekty mogą stać się czynnikiem napędzającym dla przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego, zakładów przetwórczych oraz producentów żywności.

Siła oddziaływania tego programu polega jednak na tym, że ostatecznymi odbiorcami rozwiązań będzie całe społeczeństwo. Przecież wszyscy jesteśmy zainteresowani zdrowym i dostępnym cenowo odżywianiem, które w powiązaniu z aktywnością fizyczną pomaga nam żyć w dobrej kondycji. Szczególne korzyści z efektów pracy innowatorów mogą odnieść osoby zagrożone chorobami dietozależnymi oraz chore, a także szereg instytucji promujących zmiany w sposobie żywienia. Nie do przecenienia jest również zmniejszenie obciążeń dla środowiska związane z ekologicznym podejściem do żywności.

– konkluduje dyrektor Remigiusz Kopoczek.

Nabór wniosków Narodowe Centrum Badań i Rozwoju będzie prowadzić w dniach 6 lipca – 30 września br., do godz. 16:00, wyłącznie w systemie LSI. Szczegółowe informacje, w tym regulamin I konkursu NUTRITECH, są dostępne na stronie internetowej NCBR. Pytania dotyczące konkursu można kierować poprzez Punkt Informacyjny Centrum.